Jak wynika z raportu „Wykonywanie zadań regionalnych izb obrachunkowych w zakresie przeciwdziałania zagrożeniom wynikającym z nadmiernego zadłużania się jednostek samorządu terytorialnego”, przygotowanego przez Najwyższą Izbę Kontroli, regionalne izby obrachunkowe prawidłowo wykonywały zadania ustawowe w zakresie przeciwdziałania nadmiernemu narastaniu długu w jednostkach samorządu terytorialnego. W ocenie NIK regionalne izby obrachunkowe nie dysponują jednak odpowiednimi instrumentami do skutecznego przeciwdziałania nadmiernemu zadłużaniu się jednostek samorządu terytorialnego. Organy samorządu, mimo narastania zadłużenia, nie stosowały się do wniosków wynikających z raportów o stanie gospodarki finansowej i wystąpień pokontrolnych RIO, a rzeczywiste zadłużenie ukrywały w zobowiązaniach komunalnych osób prawnych. Niekorzystny wpływ na skuteczne wykonywanie zadań regionalnych izb obrachunkowych ma sporządzanie oceny stanu zadłużenia na podstawie sprawozdań i dokumentów jednostek samorządu terytorialnego, których rzetelność może być zweryfikowana dopiero w toku kontroli. Skuteczne wykonywanie zadań utrudnia też podatność na manipulacje wskaźników zadłużenia, ustalonych w ustawie o finansach publicznych. Kontrolę przeprowadzono od 15 września do 15 grudnia 2014 r. Uczestniczyło w niej siedem delegatur NIK, które skontrolowały łącznie osiem RIO. Izby w Białymstoku, Bydgoszczy, Kielcach i w Szczecinie objęto kontrolą głównie ze względu na dużą liczbę nadmiernie zadłużonych gmin i powiatów, RIO w Rzeszowie – z powodu dużej liczby j.s.t. niespełniających wymogu posiadania nadwyżki operacyjnej, zaś RIO w Opolu – ze względu na jedno z najbardziej zadłużonych województw samorządowych. Oprócz tych jednostek kontrole przeprowadzono także w RIO w Łodzi i w Poznaniu.
źródło: www.nik.gov.pl
