Wyłudzenie dotacji lub zamówienia publicznego finansowanych ze środków europejskich

Część trzecia

Kontrola i inne sposoby ujawnienia przestępstwa wyłudzenia dotacji

Jednym z najważniejszych celów prawidłowego zarządzania środkami unijnymi jest stworzenie skutecznych mechanizmów kontroli ich wydatkowania.

To dzięki nim możliwe jest uniknięcie ewentualnych nieprawidłowości, gdyż pozwalają one na wykrycie wyłudzenia dofinansowania jeszcze zanim środki publiczne zostaną wydane beneficjentowi. W mniej optymistycznych scenariuszach prawda ujawniana jest dopiero po wydaniu środków, gdy wątpliwości budzą niejasności w dokumentach, które beneficjenci przedkładają w celu rozliczenia dotacji. Niestety niektóre przestępstwa wyłudzania dotacji ze środków europejskich nigdy nie wyjdą na jaw, gdyż ich sprawcy, aby posiąść środki, zwykle wykazują się taką pomysłowością, która w niezauważony sposób pozwoli im na rozliczenie dofinansowania.

Zastosowanie środków unijnych wiąże się z wykonaniem budżetu Unii Europejskiej przez jej państwa członkowskie. Zgodnie z art. 317 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zwanego dalej TFUE, państwa członkowskie współpracują z Komisją Europejską w celu zapewnienia, aby środki były wykorzystywane zgodnie z zasadą należytego zarządzania finansami. Zatem „zgodnie z przyjętą metodą zarządzania dzielonego za zarządzanie programami operacyjnymi odpowiadają wspólnie państwo członkowskie i Komisja Europejska”.

Podstawowym zadaniem państw członkowskich jest ochrona interesów finansowych Unii Europejskich, którą powinny sprawować poprzez wyznaczenie, nadzorowanie czy też powołanie organów odpowiedzialnych za zarządzanie środkami finansowymi UE. Powołane przez państwa członkowskie organy są zatem odpowiedzialne za kontrolę, zapobieganie, wykrywanie i korygowanie nadużyć finansowych i nieprawidłowości. Natomiast Komisja Europejska monitoruje czynności prowadzone przez państwa członkowskie (…)