Polska przestrzeń jest źle zarządzana, a chaos i brak ładu przestrzennego negatywnie wpływają na szeroko rozumianą jakość życia mieszkańców – oceniała Najwyższa Izba Kontroli. Według Izby wadliwie zarządzana przestrzeń prowadzi do niekontrolowanej urbanizacji, lokowania inwestycji na obszarach zagrożonych powodzią, braku pełnej ochrony zabytków przyrody, dewastacji ładu przestrzennego oraz niskiej oceny atrakcyjności polskich miast dla inwestorów. NIK przeprowadziła szereg kontroli oceniających różne etapy planowania i zagospodarowania przestrzennego w gminach, w tym przeznaczanie obszarów pod budownictwo mieszkaniowe czy realizację innych inwestycji. Inspektorzy wskazali, że studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy nie jest aktem prawa miejscowego, a co za tym idzie ustalenia zawarte w tym dokumencie wiążą organy gminy jedynie na etapie sporządzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, które obecnie pokrywają zaledwie ok. 30 proc. powierzchni kraju. „W praktyce studium uwarunkowań nie pełni funkcji narzędzia kształtowania polityki przestrzennej na terenie gminy” – oceniła Izba. NIK zwróciła też uwagę, że dokumenty określające politykę przestrzenną gmin są często nieaktualne i niekompletne. Kontrole wykazały, że w wielu gminach funkcjonowały Studia opracowane i uchwalone na podstawie nieobowiązującej ustawy z 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym. Izba poinformowała także, że kontrola w 24 gminach w największym stopniu dotkniętych powodzią z 2010 roku wykazała, że w opracowanych przez gminy Studiach jedynie niecałe 10 proc. powierzchni gmin określono jako tereny zagrożone powodzią. Według ustaleń NIK, na 70 proc. powierzchni kraju podstawowym instrumentem gospodarowania przestrzenią stały się faktycznie decyzje administracyjne, które nie muszą być zgodne ze studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. W ocenie Izby nie gwarantuje to zachowania ładu przestrzennego i nie prowadzi również do zrównoważonego rozwoju. Raport uwzględnia kontrole NIK z ostatnich sześciu lat. Izba zbadała 250 gmin, w tym dużą grupę powiatów i większych aglomeracji.
źródło: www.nik.gov.pl
