W dniu 2 sierpnia 2022 r. Rada Ministrów przyjęła „Sprawozdanie Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych o funkcjonowaniu systemu zamówień publicznych w 2021 roku”. Jest to najważniejszy dokument dotyczący zamówień publicznych, jaki każdego roku opracowywany jest przez UZP i przyjmowany przez rząd, ale w tym roku ma szczególne znaczenie, bowiem zawarte w nim informacje oraz dane statystyczne dotyczą pierwszego roku obowiązywania przepisów nowego Prawa zamówień publicznych.
Zachęcając, jak co roku, do zapoznania się z pełnym tekstem Sprawozdania publikujemy istotne fragmenty najciekawszej części tego dokumentu, odnoszącej się do rynku zamówień publicznych, a także zawarte w nim wnioski i rekomendacje.
Pełny tekst Sprawozdania jest dostępny pod adresem: http://gov.pl/web/uzp/
(…)
- RYNEK ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH
II.1. Charakterystyka rynku zamówień publicznych
II.1.1. Wielkość rynku
Z danych zawartych w rocznych sprawozdaniach o udzielonych zamówieniach w roku 2021 wynika, że wartość zamówień w 2021 r. udzielonych z zastosowaniem przepisów ustawy – Prawo zamówień publicznych wyniosła ok. 184,6 mld zł (w 2020 r. – 183,5 mld zł).
Rys. 1. Wartość zamówień publicznych udzielonych z zastosowaniem przepisów ustawy Pzp w latach 2011 – 2021 [w mld zł]
Oszacowana wartość zamówień udzielonych z zastosowaniem przepisów ustawy Pzp stanowiła ok. 7,04% produktu krajowego brutto (PKB) z 2021 r.[1]
W przypadku zamówień udzielanych od najniższego progu ustawowego do progów unijnych wykazana kwota udzielonych zamówień wyniosła ok. 49,1 mld zł (w 2020 r. – 43,7 mld zł), natomiast w przedziale wartości powyżej progów unijnych kwota udzielonych zamówień wyniosła ok. 134,8 mld zł (w 2020 r. – 136,4 mld zł). Należy tutaj również uwzględnić zamówienia na usługi społeczne i inne szczególne usługi udzielane na podstawie przepisów ustawy Pzp z 2004 r., a zakończone w 2021 r., których wartość wyniosła ok. 0,7 mld zł.
(…)
Dodatkowo ustalono również wartość zamówień udzielanych na podstawie niektórych wyłączeń obowiązku stosowania przepisów ustawy – Prawo zamówień publicznych. Jak wynika z rocznych sprawozdań, w 2021 r. zamówień takich udzielono na kwotę ok. 113,2 mld zł.
Ogólnie dane, którymi dysponuje Urząd, wskazują, że przybliżona wartość rynku zamówień publicznych w 2021 r. (obejmująca zarówno zamówienia udzielane w procedurach określonych ustawą Pzp, jak i na podstawie wyłączeń z obowiązku stosowania ustawy Pzp) wyniosła łącznie ok. 297,8 mld zł (w 2020 r. – 281,0 mld zł).
II.1.2. Zamawiający
W 2021 r. do Prezesa UZP przekazano 38 618 sprawozdań. Z tego 15 901 dotyczyło zamówień udzielonych na podstawie przepisów ustawy – Prawo zamówień publicznych z 2004 r., a 22 717 sprawozdań dotyczyło zamówień udzielonych na podstawie przepisów ustawy – Prawo zamówień publicznych z 2019 r.
Z ogólnej liczby sprawozdań wynika, że ok. 44% zamawiających udzielało zamówień na podstawie procedur określonych w ustawie – Prawo zamówień publicznych. Pozostała część zamawiających udzielała zamówień tylko na podstawie wyłączeń ustawowych.
Zdecydowaną większość zamawiających stanowiły instytucje publiczne (zamawiający publiczni) – ponad 95% sprawozdań, a zamawiający sektorowi złożyli 2,32% sprawozdań.
(…)
II.1.3. Struktura rynku
Rok 2021 r. był kolejnym, w którym najwięcej środków z ogólnej wartości udzielonych zamówień przeznaczano na roboty budowlane. Jednak odsetek wartości na te zamówienia nieco zmalał w stosunku do 2020 r. i wynosił 39% (w 2020 r. – 43%).
Rys. 4. Struktura wartości udzielonych zamówień w podziale na rodzaj zamówienia
Podobna sytuacja ma miejsce, jeśli chodzi o strukturę ilościową; najwięcej zamówień od kilku lat dotyczy dostaw. W 2021 r. stanowiły one 40% wszystkich zamówień (w 2020 r. – 43%).
(…)
II.1.4. Zamówienia sektorowe
W 2021 r. wartość udzielonych zamówień sektorowych wyniosła ok. 32,451 mld zł (w 2020 r. – 47,080 mld zł), tj. ok. 18% wartości wszystkich zamówień udzielanych na podstawie przepisów ustawy – Prawo zamówień publicznych (w 2020 r. ok. 26%).
(…)
Zamawiający sektorowi stanowili 2,33% ogółu zamawiających składających roczne sprawozdania. W oparciu o przepisy ustawy – Prawo zamówień publicznych w 2021 r. udzielili oni 3 042 zamówienia sektorowe (w 2020 r. – 3 220).
Największą wartość (1,277 mld zł) miało zamówienie sektorowe Zespołu Elektrociepłowni Wrocławskich Kogeneracja S.A. z Wrocławia i dotyczyło realizacji pod klucz elektrociepłowni gazowo-parowej dla Kogeneracja S.A. w Siechnicach.
Sumarycznie największą kwotę zamówień sektorowych zakontraktowano w sektorze usług transportowych – 11,418 mld zł.
(…)
Pod względem liczby zamówień najczęściej prowadzono postępowania na usługi – 55% ogólnej liczby zamówień, natomiast największe kwoty zakontraktowano w dostawach – 35% ogólnej wartości zamówień sektorowych.
(…)
Zamówienia sektorowe udzielane były, podobnie jak zamówienia ogółem, przede wszystkim w trybie przetargu nieograniczonego – 89,91% postępowań (w 2020 r. – 91,71%) oraz w trybie zamówienia z wolnej ręki – 8,84% (w 2020 r. – 6,65%). Pozostałych niecałe 2% zamówień udzielono, stosując inne tryby ustawowe: przetarg ograniczony, negocjacje z ogłoszeniem, dialog konkurencyjny oraz negocjacje bez ogłoszenia.
II.1.5. Zamówienia w dziedzinie obronności i bezpieczeństwa
W 2021 r. w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa na podstawie przepisów ustawy – Prawo zamówień publicznych udzielono 188 zamówień (w 2020 r. – 231) na łączną kwotę 5,825 mld zł (w 2020 r. – 3,775 mld zł).
Postępowania tego typu w 2021 r. najczęściej dotyczyły usług. Również na usługi wydatkowano najwięcej środków.
(…)
Zamówień w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa udzielano przede wszystkim w trybie przetargu ograniczonego – 64% (w 2020 r. – 72%) oraz w trybie zamówienia z wolnej ręki – 32% (w 2020 r. – 20%). Pozostałe 4% zamówień udzielono, stosując inne tryby ustawowe: negocjacje z ogłoszeniem oraz negocjacje bez ogłoszenia.
II.1.6. Koncesje na roboty budowlane lub usługi
Zamawiający udzielający koncesji na roboty budowlane lub usługi zobowiązani są do przekazania do publikacji ogłoszenia dotyczącego zawierania umów koncesji na roboty budowlane lub usługi, do publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub zamieszczenia w Biuletynie Zamówień Publicznych. W 2021 r. w BZP oraz w Dz. Urz. UE opublikowano łącznie 39 ogłoszeń (w 2020 r. – 34; w 2019 r. – 32; w 2018 r. – 47).
(…)
Z treści ogłoszeń o zawarciu umowy koncesji wynika, że koncesje dotyczyły:
- usług w zakresie zarządzania basenami miejskimi; okres obowiązywania koncesji: do 31 grudnia 2024 r.; całkowita końcowa wartość koncesji: 39 171 200,12 zł (bez VAT),
- robót budowlanych w zakresie budowy wypoczynkowych, sportowych, kulturalnych, hotelowych i restauracyjnych obiektów budowlanych; postępowanie zostało unieważnione,
- systemu usług dla mieszkańców miasta, w oparciu o aplikację mobilną, stronę www oraz dedykowany nośnik uprawnień do Benefitów; okres obowiązywania koncesji: do 09.09.2031 r. całkowita wartość zawartej umowy koncesji: 3 300 000 zł (bez VAT),
- świadczenia usług operatora infrastruktury sportowo – rekreacyjnej zlokalizowanej przy jeziorze; okres obowiązywania koncesji: do 30.09.2024 r.; całkowita wartość zawartej umowy koncesji: 1 573 170,73 zł (bez VAT),
- świadczenie usług w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę na terenie gminy; okres obowiązywania koncesji: do 30.06.2024 r.; szacunkowa wartość umowy koncesji: 1 021 706 zł (bez VAT),
- świadczenie usług w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę na terenie gminy; okres obowiązywania koncesji: do 30.06.2024 r.; szacunkowa wartość umowy koncesji: 59 281 zł (bez VAT).
II.1.7. Zamówienia In-house
Z danych zawartych w rocznych sprawozdaniach o udzielonych zamówieniach w 2021 r. wynika, że w oparciu o art. 10 ust. 2 pkt 3 Pzp z 2004 roku udzielono 1 884 zamówienia na kwotę ok. 365,633 mln zł. W 2020 r. zamówień takich udzielono 2 051 na kwotę ok. 177,648 mln zł.
W oparciu o dane zawarte w ogłoszeniach opublikowanych w BZP (czyli dotyczące zamówień o wartościach poniżej progów unijnych) ustalono, że w 2021 r. zamieszczono ogółem 712 ogłoszeń o wyniku postępowania (lub o udzieleniu zamówienia) w których wskazano, że wykorzystano przesłanki zastosowania trybu zamówienia z wolnej ręki w zakresie zamówień in-house, określone w art. 214 ust. 1 Pzp z 2019 r. W 2020 r. ogłoszeń takich opublikowano 541.
Zamawiający najczęściej wykorzystywali przesłankę z art. 214 ust. 1 pkt 11 ustawy Pzp z 2019 r. (art. 67 ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp z 2004 r.). Na jej podstawie przeprowadzono 634 postępowania (w 2020 r. – 520). Z kolei uregulowanie zawarte w art. 214 ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp z 2019 r. (art. 67 ust. 1 pkt 13 ustawy Pzp z 2004 r.) zamawiający wybrali w 34 postępowaniach (w 2020 r. – 4). Przesłankę z art. 214 ust. 1 pkt 13 ustawy Pzp z 2019 r. (art. 67 ust. 1 pkt 14 ustawy Pzp z 2004 r.) zastosowano w 40 postępowaniach (w 2020 r. – 17), a art. 214 ust. 1 pkt 14 ustawy Pzp z 2019 r. (art. 67 ust. 1 pkt 15 ustawy Pzp z 2004 r.) wybrano w 4 przypadkach (w 2020 r. – brak ogłoszeń).
Większość wykazanych powyżej zamówień dotyczyła usług – 64% postępowań, z kolei roboty budowlane stanowiły 34% przypadków. Pozostałe 2% to postępowania na dostawy.
Natomiast z danych zawartych w rocznych sprawozdaniach o udzielonych zamówieniach w 2021 r. wynika, że udzielono 243 zamówienia o wartościach powyżej progów unijnych, w których wykorzystano przesłanki zastosowania trybu zamówienia z wolnej ręki w zakresie zamówień in-house. Kwota tych zamówień wyniosła ok. 3,928 mld zł.
Zamówienia w formule in-house o największej wartości udzieliło Miasto Łódź – Urząd Miasta Łodzi, na zagospodarowanie odpadów komunalnych pochodzących z selektywnej zbiórki odpadów komunalnych w okresie 252 miesięcy od dnia zawarcia umowy. Kwota zamówienia wyniosła ponad 1,712 mld zł.
Podobnie jak w postępowaniach o wartościach poniżej progów unijnych, także w tych zamówieniach zamawiający najczęściej stosowali art. 214 ust. 1 pkt 11 ustawy Pzp z 2019 r. (art. 67 ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp z 2004 r.).
(…)
Zdecydowana większość wykazanych powyżej zamówień dotyczyła usług – aż 99% postępowań, pozostałe 1% to postępowania na dostawy. Zamawiający nie wykazali zamówień na roboty budowlane.
(…)
W przeważającej większości formułę in-house stosowały jednostki samorządu terytorialnego – ok. 95% udzielonych zamówień. Pozostałe 5% tego typu zamówień udzielone zostało przez organy administracji rządowej, zamawiających określających się jako podmiot prawa publicznego oraz inny.
II.1.8. Zamówienia związane z przeciwdziałaniem COVID-19
- Biuletyn Zamówień Publicznych
Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 1842 z późn. zm.), obowiązująca od 8 marca 2020 r., zwolniła ze stosowania przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych udzielanie zamówień, których przedmiotem były towary lub usługi niezbędne do przeciwdziałania COVID-19, jeżeli zachodziło wysokie prawdopodobieństwo szybkiego i niekontrolowanego rozprzestrzeniania się choroby lub jeżeli wymagała tego ochrona zdrowia publicznego. Natomiast ustawa z dnia 28 października 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem COVID-19 (Dz. U. poz. 2112 z późn. zm.) utrzymała wyłączenie we wskazanym powyżej zakresie oraz dodatkowo zobowiązała zamawiających do zamieszczenia w Biuletynie Zamówień Publicznych, w terminie 7 dni od dnia udzielenia powyżej opisanego zamówienia, ogłoszenia o udzieleniu przedmiotowego zamówienia. W okresie poprzedzającym wejście w życie wskazanej regulacji zamawiający byli zobligowani do publikowania informacji o udzieleniu zamówienia związanego z przeciwdziałaniem COVID‑19 w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej zamawiającego, zatem dane w tym zakresie były rozproszone.
Analiza danych zawartych w Biuletynie Zamówień Publicznych w 2021 r. wskazuje, że w tym czasie opublikowano 3 373 ogłoszenia informujące o udzieleniu zamówienia z wykorzystaniem wyłączenia stosowania ustawy Pzp określonego w ustawie o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID‑19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. Podobnie jak w poprzednim roku najwięcej powyższych zamówień dotyczyło dostaw – 2 878 ogłoszeń (85%, w 2020 r. 84%), następnie usług – 366 ogłoszeń (11%, w 2020 r. 12%) oraz robót budowlanych – 37 ogłoszeń (1%, w 2020 r. 4%). W 92 ogłoszeniach (3%) nie podano rodzaju zamówienia.
(…)
Jak wynika z treści ogłoszeń w sumie na podstawie wyłączenia dotyczącego COVID-19 w 2021 r. wydatkowano ok. 450 mln zł.
- Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej
Mimo uprawnienia dla zamawiających odstąpienia od stosowania przepisów ustawy Pzp, w przypadku zamówień dotyczących zakupu towarów lub usług niezbędnych do przeciwdziałania COVID-19 wiele procedur udzielania zamówień w tym zakresie opierało się o regulacje ustawowe. Szczególnie widoczne jest to w TED (Tenders Electronic Daily – Dziennik Urzędowy UE), gdzie została udostępniona wydzielona strona internetowa poświęcona zamówieniom udzielanym w związku z epidemią. Zawarto tam wykaz aktualnych ogłoszeń o zamówieniach (wraz z linkami do treści tych ogłoszeń), które na podstawie kodów CPV zostały uznane za zamówienia związane z epidemią.
(…)
W roku 2021 polscy zamawiający w Dz. Urz. UE opublikowali:
- 554 ogłoszenia o zamówieniu
- 2 ogłoszenia o dobrowolnej przejrzystości ex ante (zamiarze zawarcia umowy)
- 737 ogłoszeń o udzieleniu zamówienia
związanych z COVID-19.
W roku 2020 liczba opublikowanych ogłoszeń przedstawiała się następująco: 738 ogłoszeń o zamówieniu, 1 ogłoszenie o dobrowolnej przejrzystości ex ante (zamiarze zawarcia umowy), 567 ogłoszeń o udzieleniu zamówienia.
Z danych zawartych w ogłoszeniach o udzieleniu zamówienia wynika, że niemal wszystkie zamówienia udzielone przez polskich zamawiających były organizowane w trybie przetargu nieograniczonego:
- przetarg nieograniczony – 718 (97,42%)
- przetarg ograniczony – 3 (0,41%)
- dialog konkurencyjny – 1 (0,14%)
- negocjacje bez ogłoszenia – 15 (2,03%).
Najwięcej zamówień związanych z COVID-19 udzielono na środki antyseptyczne i dezynfekcyjne (prawie 16%), na rękawice chirurgiczne (14%) oraz na urządzenia do terapii gazowej i oddechowej (prawie 12%). Poniżej zestawienie odsetka udzielonych przez polskich zamawiających zamówień według przedmiotów zamówień.
(…)
II.2. Funkcjonowanie rynku
II.2.1. Tryby stosowane w zamówieniach publicznych
Zamówienia publiczne udzielane są przede wszystkim w najbardziej konkurencyjnych trybach: z zastosowaniem trybu podstawowego oraz trybu przetargu nieograniczonego. W trybach tych udziela się około 90% zamówień. Podobnie w przypadku wartości udzielonych zamówień – wartość zamówień udzielonych w tych trybach stanowi od 86% do 97% ogólnej kwoty wydatków.
Tab. 8. Zamówienia o wartościach poniżej progów UE udzielone w 2021 r. na podstawie przepisów Pzp z 2004 r.
| Tryb zamówienia | Odsetek liczby | Odsetek wartości |
| Przetarg nieograniczony | 87,27% | 96,56% |
| Przetarg ograniczony | 0,52% | 0,66% |
| Negocjacje z ogłoszeniem | 0,07% | 0,02% |
| Dialog konkurencyjny | 0,02% | 0,01% |
| Negocjacje bez ogłoszenia | 0,11% | 0,01% |
| Zamówienie z wolnej ręki | 6,48% | 2,32% |
| Zapytanie o cenę | 5,45% | 0,38% |
| Partnerstwo innowacyjne | 0,00% | 0,00% |
| Licytacja elektroniczna | 0,08% | 0,04% |
Tab. 9. Zamówienia o wartościach poniżej progów UE udzielone w 2021 r. na podstawie przepisów Pzp z 2019 r.
| Tryb zamówienia | Odsetek liczby | Odsetek wartości |
| Tryb podstawowy, o którym mowa w art. 275 pkt 1 ustawy | 79,51% | 80,47% |
| Tryb podstawowy, o którym mowa w art. 275 pkt 2 ustawy | 9,74% | 13,19% |
| Tryb podstawowy, o którym mowa w art. 275 pkt 3 ustawy | 0,10% | 0,08% |
| Partnerstwo innowacyjne | 0,00% | 0,00% |
| Negocjacje bez ogłoszenia | 0,23% | 0,19% |
| Zamówienie z wolnej ręki | 10,42% | 6,07% |
Tab. 10. Zamówienia o wartościach powyżej progów UE udzielone w 2021 r. na podstawie zarówno przepisów Pzp z 2004 r. jak i Pzp z 2019 r.
| Tryb zamówienia | Odsetek liczby | Odsetek wartości |
| Przetarg nieograniczony | 91,97% | 85,87% |
| Przetarg ograniczony | 0,72% | 1,95% |
| Negocjacje z ogłoszeniem | 0,09% | 0,25% |
| Dialog konkurencyjny | 0,05% | 1,22% |
| Partnerstwo innowacyjne | 0,003% | 0,06% |
| Negocjacje bez ogłoszenia | 0,16% | 0,16% |
| Zamówienie z wolnej ręki | 7,01% | 10,49% |
II.2.2. Czas trwania postępowania
Z treści ogłoszeń opublikowanych w BZP w 2021 r. wynika, że średni czas trwania postępowania o zamówienie[2] o wartości nieprzekraczającej progów unijnych wyniósł 39 dni.
W zależności od charakteru zamówienia średni czas trwania tego procesu był nieco inny, w robotach budowlanych wynosił 45 dni (w 2020 r. – 47), w dostawach 37 dni (w 2020 r. – 39), a w usługach 38 dni (w 2020 r. – 39).
Jeżeli chodzi o tryby udzielenia zamówienia, z danych opublikowanych w BZP wynika, że średnio najkrócej trwały procedury udzielania zamówienia w trybie partnerstwa innowacyjnego – 35 dni.
Tab. 11. Średni czas trwania postępowań w zależności od rodzaju i trybu udzielenia zamówienia [dni]
(postępowania o wartościach poniżej progów unijnych)
| Tryb zamówienia | Roboty budowlane | Dostawy | Usługi | Średnio |
| Tryb podstawowy, o którym mowa w art. 275 pkt 1 ustawy | 45 | 37 | 37 | 39 |
| Tryb podstawowy, o którym mowa w art. 275 pkt 2 ustawy | 49 | 42 | 41 | 44 |
| Tryb podstawowy, o którym mowa w art. 275 pkt 3 ustawy | 112 | 98 | 81 | 94 |
| Partnerstwo innowacyjne | 42 | 33 | 25 | 35 |
| Średnio | 45 | 37 | 38 | 39 |
II.2.3. Kryteria oceny ofert
Podobnie jak w latach ubiegłych, w 2021 r. udzielając zamówień zamawiający najczęściej wybierali ofertę najkorzystniejszą w oparciu o kryterium ceny i inne, dodatkowe kryteria. W postępowaniach o wartościach poniżej progów unijnych sytuacja taka dotyczyła 83% zamówień, a w postępowaniach o wartościach powyżej progów unijnych – 65% zamówień.
(…)
Cenę jako jedyne kryterium najrzadziej stosowano w zamówieniach na roboty budowlane. W przypadku zamówień o wartościach poniżej progów unijnych w 6% a w zamówieniach o wartościach powyżej progów unijnych w 27% postępowań.
Tab. 12. Odsetek postępowań z ceną jako jedynym kryterium oceny ofert
| Rodzaj zamówienia | zamówienia o wartościach poniżej progów UE | zamówienia o wartościach powyżej progów UE | ||||||
| 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | |
| roboty budowlane | 2% | 2% | 3% | 6% | 13% | 19% | 19% | 27% |
| dostawy | 23% | 23% | 24% | 30% | 27% | 29% | 29% | 34% |
| usługi | 11% | 13% | 14% | 17% | 25% | 30% | 29% | 36% |
Średnio w zamówieniach udzielanych w 2021 r. w oparciu o kryterium ceny i inne dodatkowe kryteria stosowano, w przypadku zamówień o wartościach powyżej progów unijnych, 2,60 kryteria. Najczęściej jednak dokonywano oceny ofert w oparciu o dwa kryteria (cenę i jedno kryterium pozacenowe) w 57% postępowań.
Tab. 13. Odsetek postępowań z odpowiednią liczbą kryteriów oceny ofert
| Liczba kryteriów | zamówienia o wartościach poniżej progów UE | zamówienia o wartościach powyżej progów UE | ||||||
| 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | |
| dwa | 66% | 68% | 70% | 52% | 55% | 55% | 57% | |
| trzy | 29% | 27% | 25% | 35% | 33% | 34% | 32% | |
| cztery | 4% | 4% | 3% | 8% | 8% | 8% | 7% | |
| pięć i więcej | 1% | 1% | 2% | 5% | 4% | 3% | 4% | |
II.2.4. Konkurencyjność postępowań
- Zamówienia o wartościach poniżej progów unijnych
W 2021 r. w zamówieniach publicznych o wartościach poniżej progów unijnych średnio składano 2,59 oferty[3] (w 2020 r. – 2,78).
Średnio najwięcej ofert wpływało w postępowaniach udzielanych w trybie podstawowym z możliwością negocjacji, o którym mowa w art. 275 pkt 2 ustawy.
Tab. 14. Średnia liczba ofert składanych w poszczególnych trybach (postępowania o wartościach poniżej progów unijnych)
| Tryb zamówienia | Średnia liczba ofert |
| Tryb podstawowy, o którym mowa w art. 275 pkt 1 ustawy | 2,58 |
| Tryb podstawowy, o którym mowa w art. 275 pkt 2 ustawy | 2,71 |
| Tryb podstawowy, o którym mowa w art. 275 pkt 3 ustawy | 1,46 |
| Partnerstwo innowacyjne | 2,29 |
W stosunku do lat poprzednich nie uległy zmianie proporcje dotyczące liczby ofert dotyczących danego rodzaju zamówienia. Nadal średnio najwięcej ofert wpływało w postępowaniach na roboty budowlane – 3,32 (w 2020 r. – 4,44), a najmniej na dostawy – 2,24 (w 2020 r. – 2,21). Na usługi składano 2,55 oferty (w 2020 r. – 2,65).
Tab. 15. Średnia liczba ofert składanych na poszczególne rodzaje zamówień (postępowania o wartościach poniżej progów unijnych)
| Rodzaj zamówienia | Średnia liczba ofert |
| Roboty budowlane | 3,32 |
| Dostawy | 2,24 |
| Usługi | 2,55 |
W okresie objętym analizą w przypadku 60% postępowań złożono więcej niż jedną ofertę. Jednocześnie w zamówieniach na roboty budowlane postępowań, w których złożono tylko jedną ofertę, było ok. 22%; w dostawach prawie 48% zamówień to zamówienia z jedną ofertą, a w przypadku usług odsetek ten wyniósł prawie 40%.
Tab. 16. Odsetek postępowań, w których wykonawcy składali odpowiednią liczbę ofert (postępowania o wartościach poniżej progów unijnych)
| Liczba złożonych ofert | Roboty budowlane | Dostawy | Usługi | Ogółem |
| 1 | 21,58% | 47,93% | 42,21% | 39,78% |
| 2 | 23,94% | 23,32% | 22,90% | 23,36% |
| 3 | 18,08% | 12,83% | 13,66% | 14,37% |
| 4 | 13,01% | 6,81% | 8,24% | 8,75% |
| 5 i więcej | 23,40% | 9,12% | 12,99% | 13,74% |
| Razem | 100,00% | 100,00% | 100,00% | 100,00% |
W około 21% postępowań (w 2020 r. – 14%) dochodziło do odrzucenia ofert. W zamówieniach takich średnio odrzucano 1,69 oferty (w 2020 r. – 1,68). Największą liczbę ofert odrzucano w zamówieniach na roboty budowlane – średnio 1,77 oferty (w 2020 r. – 2,02). W dostawach odrzucano średnio 1,66 oferty (w 2020 r. – 1,49) natomiast w przetargach na usługi – średnio 1,65 oferty (w 2020 r. – 1,55).
- Zamówienia o wartościach powyżej progów unijnych
W 2021 r. w zamówieniach publicznych o wartościach powyżej progów unijnych średnio składano 2,53 oferty[4].
Średnio najwięcej ofert wpływało w postępowaniach udzielanych w trybie przetargu ograniczonego.
Tab. 17. Średnia liczba ofert składanych w poszczególnych trybach
| Tryb zamówienia | Średnia liczba ofert |
| Przetarg nieograniczony | 2,53 |
| Przetarg ograniczony | 2,57 |
| Negocjacje z ogłoszeniem | 2,56 |
| Dialog konkurencyjny | 1,63 |
| Partnerstwo innowacyjne | 1,00 |
Natomiast w podziale na rodzaj zamówienia średnio najwięcej ofert wpływało w postępowaniach na roboty budowlane, a najmniej na dostawy.
Tab. 18. Średnia liczba ofert składanych na poszczególne rodzaje zamówień
| Rodzaj zamówienia | Średnia liczba ofert |
| Roboty budowlane | 4,06 |
| Dostawy | 2,43 |
| Usługi | 2,52 |
W okresie objętym analizą w przypadku ponad 66% postępowań złożono więcej niż jedną ofertę. W zamówieniach na roboty budowlane postępowań, w których złożono tylko jedną ofertę, było 13%; jednocześnie w ponad 34% tego rodzaju zamówień złożono pięć i więcej ofert. W dostawach prawie 33% zamówień to zamówienia z jedną ofertą, a przypadku usług odsetek ten oscylował w granicach 37%.
Tab. 19. Odsetek postępowań, w których wykonawcy składali odpowiednią liczbę ofert
| Liczba złożonych ofert | Roboty budowlane | Dostawy | Usługi | Ogółem |
| 1 | 13,04% | 32,81% | 37,51% | 33,44% |
| 2 | 20,25% | 26,56% | 26,71% | 26,35% |
| 3 | 19,83% | 18,63% | 13,76% | 17,18% |
| 4 | 12,62% | 14,14% | 9,23% | 12,57% |
| 5 i więcej | 34,26% | 7,86% | 12,79% | 10,46% |
| Razem | 100,00% | 100,00% | 100,00% | 100,00% |
W około 21% postępowań dochodziło do odrzucenia ofert. W zamówieniach takich średnio odrzucano 1,06 oferty. Największą liczbę ofert odrzucano w zamówieniach na roboty budowlane – średnio 1,80 oferty. W dostawach odrzucano średnio 0,92 oferty, natomiast w przetargach na usługi – średnio 1,23 oferty.
II.2.5. Udział w zamówieniach publicznych wykonawców z sektora MŚP
Zamówienia o wartościach powyżej progów unijnych
W 2021 r. ok. 58% (w latach wcześniejszych ok. 65%) składanych ofert pochodziło od wykonawców z sektora MŚP. Największym zainteresowaniem tej grupy przedsiębiorców cieszyły się zamówienia na usługi – 78% złożonych ofert. Z kolei w postępowaniach na roboty budowlane i dostawy odsetek ofert od MŚP wynosił odpowiednio 77% oraz 50%.
Oferty złożone przez przedsiębiorców z sektora MŚP uznano za najkorzystniejsze ogółem w 69% postępowań (w latach wcześniejszych w ok. 62%), a 49% ogólnej wartości stanowiła kwota udzielonych im zamówień (wcześniej 48%).
Tab. 20. Odsetek zamówień udzielonych wykonawcom z sektora MŚP
| Rodzaj zamówienia | Odsetek liczby | Odsetek wartości |
| Roboty budowlane | 77% | 28% |
| Dostawy | 65% | 60% |
| Usługi | 75% | 54% |
| Ogółem | 69% | 49% |
Ogółem w 2021 r. w zamówieniach powyżej progów unijnych wykonawcom z sektora MŚP udzielono zamówień na kwotę ok. 65,1 mld zł; 49% ogólnej wartości (w 2020 r. – ok. 69,2 mld zł; 48%).
II.2.6. Udział polskich przedsiębiorców w rynku europejskim
Z ogłoszeń o udzieleniu zamówienia opublikowanych w Dzienniku Urzędowym UE wynika, że w 2021 r. na europejskim rynku zamówień publicznych oferty polskich przedsiębiorców[5] były wybierane w 123 postępowaniach[6]. Jest to więcej niż w latach 2019 i 2020. W tym czasie polskim wykonawcom udzielono po 109 zamówień, a w 2018 r. – 87 zamówień. Przedsiębiorcom z Polski najwięcej zamówień udzielono w Niderlandach, Czechach oraz Niemczech.
(…)
Najwięcej kontraktów stanowiły zamówienia na usługi – 70 (w 2020 r. – 55; w 2019 r. – 60; w 2018 r. – 37). Z kolei dostawy realizowane przez polskich wykonawców zlecono w 46 przypadkach (w 2020 r. – 52; w 2019 r. – 44; w 2018 r. – 45), a roboty budowlane w 7 (w 2020 r. – 2; w 2019 r. i 2018 r. – 5).
Z danych zamieszczonych w treści ogłoszeń o udzieleniu zamówienia wynika, że w 2021 r. polskim wykonawcom udzielono za granicą zamówień na kwotę ok. 1 851 mln euro (w 2020 r. – ok. 4 622,3 mln euro; w 2019 r. – ok. 402,6 mln euro; w 2018 r. – 545,2 mln euro)[7].
W poszczególnych latach oferty wykonawców z Polski wybierano w postępowaniach dotyczących podobnych rodzajów zamówień.
Usługi realizowane przez polskich wykonawców to głównie usługi inżynieryjne i budowlane; usługi reklamowe i marketingowe; usługi tłumaczenia; usługi doradcze i badawcze; usługi z zakresu ochrony; usługi szkoleniowe i rekrutacyjne; usługi informatyczne, a także usługi napraw i konserwacji maszyn przemysłowych i pojazdów. W przypadku dostaw przedmiotem zamówienia były przede wszystkim autobusy, pojazdy specjalne, tabor kolejowy i tramwajowy również sprzęt lotniczy; maszyny przemysłowe i górnicze; części do maszyn i pojazdów; chemikalia i produkty lecznicze; odzież w tym robocza; sprzęt laboratoryjny; urządzenia komputerowe, elektryczne i precyzyjne; pakiety oprogramowania i systemy informatyczne. Natomiast roboty budowlane dotyczyły budowy budynków i innej infrastruktury oraz remontów.
(…)
II.2.7. Podmioty zagraniczne na polskim rynku zamówień publicznych
W oparciu o dane zawarte w ogłoszeniach o udzieleniu zamówienia opublikowanych w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej przez polskich zamawiających można ustalić, iż w 2021 r. podmiotom spoza Polski[8] udzielono 831 zamówień, co stanowiło ok. 2,72% postępowań. Podobny poziom liczby zamówień udzielonych wykonawcom zagranicznym odnotowano w latach : 2020 r. – 874 (3,07%); 2019 r. – 817 (2,91%), 2018 r. 784 (2,85%).
Wartość zamówień dla zagranicznych wykonawców w 2021 r. wyniosła ok. 10,0 mld zł, czyli ok. 7% ogólnej wartości zamówień powyżej progów unijnych. Dla porównania w 2020 r. wykonawcom zagranicznym udzielono zamówień na ok. 17,2 mld zł (13%), w 2019 r. – ok. 12,5 mld zł (9%), a w 2018 r. – ok. 18,7 mld zł (13%).
Pod względem ilościowym najwięcej kontraktów pozyskali wykonawcy z Niemiec, Szwecji oraz Belgii i były to przede wszystkim zamówienia na dostawy, a następnie na usługi. Natomiast zamówień o największej wartości udzielono wykonawcom z Turcji, Hiszpanii i Niemiec. Zamówienia te dotyczyły robót budowlanych.
(…)
Najwięcej zamówień udzielanych podmiotom zagranicznym stanowiły dostawy – 675 czyli 81%. Z kolei usługi zlecono w 126 (15%), a roboty budowlane w 29 (niecałe 4%) przypadkach. Wykonawca zagraniczny został również wybrany w jednym konkursie.
Uwzględniając wartość zamówień najwięcej środków wydatkowano na roboty budowlane – 6,0 mld zł (60%), następnie na dostawy – 2,4 mld zł (24%) oraz na usługi – 1,6 mld zł (16%). Na konkurs przeznaczono 2,200 mln zł.
Podobnie jak w przypadku polskich wykonawców na rynku europejskim, struktura przedmiotu zamówień udzielanych wykonawcom zagranicznym od lat nie ulega większym zmianom.
W przypadku dostaw największy odsetek stanowią zakupy sprzętu medycznego (w tym jednorazowego), lekarstw i odczynników. Dodatkowo wykonawcy spoza Polski otrzymują zamówienia na urządzenia optyczne i precyzyjne; sprzęt laboratoryjny czy sprzęt górniczy. Wykonawcy zagraniczni realizują również dostawy autobusów, tramwajów i pojazdów specjalistycznych oraz części do nich.
Dużą część usług stanowią remonty sprzętu górniczego i wydobywczego. U wykonawców zagranicznych zamawiane są również prawa licencyjne do oprogramowania oraz dostęp do baz danych, a także nadzór inwestorski, przygotowywanie dokumentacji projektowej, usługi ubezpieczeniowe i szkolenia specjalistyczne.
W przypadku robót budowlanych zamówienia dotyczą budowy oraz remontów dróg i autostrad, a także linii kolejowych oraz budowy lub przebudowy budynków, w tym także budowy obiektów infrastruktury energetycznej. W dużej części tych zamówień wybierane są oferty konsorcjów, w skład których wchodzą także polscy wykonawcy.
(…)
- WNIOSKI I REKOMENDACJE
IV.1. Wnioski
Analiza danych dotyczących funkcjonowania systemu zamówień publicznych w 2021 r. uwidacznia trendy i kierunki zmian w tym obszarze oraz pozwala na sformułowanie niżej wskazanych wniosków:
- poziom wydatków na zamówienia realizowane w oparciu o regulacje ustawy Pzp został utrzymany, wykazując jedynie niewielką tendencję wzrostową z 183,5 mld zł w 2020 r. do 184,6 mld zł w 2021 r.;
- nastąpił wzrost o 5,4 mld zł wartości udzielonych mniejszych zamówień, tj. poniżej progów unijnych, z 43,7 mld zł w 2020 r. do 49,1 mld zł w 2021 r. oraz nieznaczny spadek wartości zamówień powyżej progów unijnych – z 136,4 mld zł w 2020 r. do 134,8 mld zł w 2021 r., w tym zdecydowane obniżenie wartości zamówień sektorowych – z 47,080 mld zł w 2020 r. do 32,451 mld zł w 2020 r., ale wzrost zamówień w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa – z 3,775 mld zł w 2020 r. do 5,825 mld zł w 2021 r.;
- struktura zamówień dotycząca rodzaju zamówienia przy uwzględnieniu wartości i ilości nie uległa znaczącym zmianom. Biorąc pod uwagę wartość, największy odsetek zamówień stanowiły roboty budowlane 39% (43% w 2020 r.), dalej dostawy – 31% (31% w 2020 r.) i usługi 30% (w 2020 r. – 26%). Ilościowo najwięcej zamówień udzielono na dostawy – 40% (w 2020 r. 43%). Usługi zlecono w 33% zamówień (w 2020 r. 32%), a roboty budowlane w 27% (w 2020 r. – 25%);
- nadal najczęściej stosowanym trybem udzielenia zamówienia był tryb przetargu nieograniczonego i odpowiednio tryb podstawowy. W przypadku mniejszych zamówień (poniżej progów unijnych) w trybie podstawowym udzielono 87,27% zamówień, a odsetek dotyczący ich wartości kształtował się na poziomie 80,47%. W zamówieniach powyżej progów unijnych przetarg nieograniczony wykorzystano w 79,51% przypadków. Wartość tych zamówień wyniosła 85,87% ogólnej wartości zamówień;
- tryb zamówienia z wolnej ręki był drugim najczęściej stosowanym trybem zarówno pod względem liczby, jak i wartości udzielonych zamówień. W 2021 r. w przedziale do progów unijnych skorzystano z wolnej ręki w 6,48% zamówień realizowanych w oparciu o przepisy ustawy Pzp z 2004 r. oraz w 10,42% zamówień organizowanych zgodnie z regulacją ustawy Pzp z 2019 r. W przypadku największych zamówień (z wykorzystaniem przepisów Pzp z 2004 r. i ustawy Pzp z 2019 r.) tryb zamówienia z wolnej ręki stanowił odsetek 7,01%, czyli odnotowano niewielki wzrost (0,6%) w stosunku do 2020 r.;
- konkurencyjność postępowań o zamówienie publiczne pozostawała na poziomie zbliżonym do lat wcześniejszych. W 2021 r. w postępowaniach poniżej progów unijnych wpływało średnio – 2,59 ofert, w 2020 – 2,78. Najwięcej ofert składano w postępowaniach dotyczących robót budowlanych – średnio 3,32 oferty. W tego rodzaju zamówieniach w 87% przypadków złożono więcej niż jedną ofertę, a w ponad 34% złożono pięć i więcej ofert. W zamówieniach o wartościach powyżej progów unijnych średnio składano 2,53 oferty, w tym w robotach budowlanych – 4,6 ofert, w usługach 2,52, w dostawach 2,43. W 66% tych postępowań złożono więcej niż jedną ofertę;
- w 2021 r. odnotowano znaczący trend dotyczący wyboru oferty najkorzystniejszej w oparciu o cenę jako jedyne kryterium oceny ofert. W postępowaniach powyżej progów unijnych, w przypadku robót budowlanych wskazana sytuacja miała miejsce w 27% postępowań (2020 r. – 19%), w dostawach było to 34% postępowań (w 2020 r. 29%), a w usługach – 36% postępowań (w 2020 r. 29%). W postępowaniach o wartości poniżej progów unijnych w 2021 r. dane te kształtowały się następująco – roboty budowlane 6% (2020 r. – 3%), dostawy – 30% (w 2020 r. – 24%), usługi – 17% (w 2020 r. 14%);
- zamawiający chętniej korzystali z możliwości publikacji fakultatywnego ogłoszenia o zamiarze zawarcia umowy o zamówienie publiczne, zwiększając tzw. przejrzystość ex ante. W 2021 r. opublikowano 5084 takie ogłoszenia, tj. o 429 więcej w stosunku do roku poprzedniego;
- w postępowaniach poniżej progów unijnych zwiększyła się liczba zamówień, w których skorzystano z instrumentu zachęcającego małych i średnich przedsiębiorców do ubiegania się o zamówienie. O planowanym udzieleniu zaliczki na poczet wykonania zamówienia poinformowano w 966 postępowaniach, tj. o 324 przypadki więcej niż w 2020 r.;
- w 2021 r. podobnie jak w latach poprzednich utrzymała się tendencja rzadkiego, tj. w 0,24% ogólnej liczby ogłoszeń o zamówieniu o wartości poniżej progów unijnych, umieszczania zastrzeżenia o możliwości ubiegania się o zamówienie wyłącznie przez zakłady pracy chronionej, spółdzielnie socjalne oraz innych wykonawców, których głównym celem lub głównym celem działalności ich wyodrębnionych organizacyjnie jednostek, które będą realizowały zamówienie, jest społeczna i zawodowa integracja osób społecznie marginalizowanych.
- zdecydowanie wzrosła liczba postępowań opublikowanych za pośrednictwem nieodpłatnych narzędzi udostępnianych przez Urząd Zamówień Publicznych. Na platformie miniPortal opublikowano 54 337 postępowań (w 2020 r. – 15 957), a na platformie e-Zamówienia 5 252 postępowania;
- nastąpił zauważalny wzrost odsetka postępowań, w których zamawiający wybierali oferty przedsiębiorców z sektora MŚP – z 62% w 2020 r. do 69% w 2021 r. Zwiększyła się również wartość kontraktów uzyskiwanych przez tych wykonawców – z 48% w 2020 r. do 49% w 2021 r.;
- rok 2021 był kolejnym, w którym znacząco wzrosła liczba odwołań składanych do Krajowej Izby Odwoławczej z 3 545 w 2020 r. do 3 811 odwołań w roku 2021. Utrzymał się również wysoki poziom zainteresowania instytucją uchylenia zakazu zawarcia umowy o zamówienie publiczne. W 2021 r. wpłynęło w tym zakresie 110 wniosków (2020 r. – 119), natomiast w latach 2019 i 2018 było ich odpowiednio 26 i 29;
- w przypadku społecznych zamówień publicznych zaobserwowano znaczący wzrost liczby zamówień w stosunku do roku 2020, co jednak nie przełożyło się na wartość tych zamówień, która w roku 2021 była mniejsza w porównaniu z rokiem 2020 o kwotę ok. 860 mln zł (bez podatku od towarów i usług);
- podobnie jak w latach ubiegłych również w 2021 roku polscy zamawiający najczęściej uwzględniali aspekty społeczne o charakterze obligatoryjnym, tj. określenie wymagań związanych z realizacją zamówienia w zakresie zatrudnienia na podstawie stosunku pracy (art. 95 ust. 1) oraz ustanowienie wymagań w zakresie dostępności i projektowania z przeznaczeniem dla wszystkich użytkowników (art. 100 ust. 1). Zastosowanie klauzuli społecznej z art. 95 ust. 1 ustawy Pzp odpowiadało również za największą wartość społecznych zamówień publicznych. W tym zakresie odnotowano także znaczący wzrost w porównaniu do roku 2020 – o 2,4 mld zł;
- w 2021 roku w przypadku wszystkich aspektów społecznych o charakterze fakultatywnym zanotowano wzrost w odniesieniu do liczby zamówień, w których je zastosowano w porównaniu do roku 2020. Dotyczy to również wartości tych zamówień – w 2021 roku w przypadku większości aspektów społecznych zanotowano wzrost wartości zamówień uwzględniających te instrumenty;
- podobnie jak w roku 2020, również w roku 2021 najrzadziej stosowanym przez zamawiających instrumentem prospołecznym było stosowanie etykiet związanych z aspektami społecznymi. Niewiele częściej zamawiający decydowali się na udzielenie zamówienia jako zamówienia zastrzeżonego, bądź to z art. 94 ust. 1 ustawy Pzp, bądź też w ramach dodatkowego reżimu zamówień zastrzeżonych na usługi zdrowotne, społeczne lub kulturalne, o którym mowa w art. 361 ust. 1 ustawy Pzp;
- najbardziej popularnym wśród zamawiających aspektem zielonym było określenie w opisie przedmiotu zamówienia wymagań środowiskowych zgodnie z art. 101 ustawy Pzp. Ten aspekt był w po raz pierwszy raportowany przez zamawiających w odniesieniu do zamówień publicznych udzielonych w 2021 r. w związku z wejściem w życie rozporządzenia Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 20 grudnia 2021 r. w sprawie zakresu informacji zawartych w rocznym sprawozdaniu o udzielonych zamówieniach, jego wzoru, sposobu przekazywania oraz sposobu i trybu jego korygowania (Dz. U. poz. 2463). W odniesieniu do pozostałych aspektów środowiskowych, utrzymały się tendencje z lat poprzednich. Najbardziej popularnymi wśród zamawiających rozwiązaniami prawnymi o charakterze środowiskowym pozostało określenie wymagań związanych z realizacją zamówienia obejmujących aspekty środowiskowe oraz środowiskowe kryteria oceny ofert, w tym odwołanie do efektywności energetycznej przedmiotu zamówienia. Analogicznie jak w poprzednich latach, zamawiający najrzadziej stosowali kryterium kosztu pozwalające na wykorzystanie rachunku kosztów cyklu życia. Może to wynikać z konieczności podjęcia dodatkowych czynności analitycznych przez zamawiających celem zastosowania instrumentów już dostępnych albo wypracowania własnych rozwiązań uwzględniających różne koszty w cyklu życia w zależności od przedmiotu zamówienia;
- wejście w życie przepisów ustawy Pzp wpłynęło na skoncentrowanie działań edukacyjno–informacyjnych Urzędu Zamówień Publicznych na wsparciu uczestników rynku zamówień publicznych poprzez oferowanie pomocy umożliwiającej rzetelne przygotowanie i przeprowadzenie postępowań o udzielenie zamówienia publicznego. Na stronie internetowej UZP w zakładkach „Nowe Pzp” oraz „Repozytorium wiedzy” regularnie udostępniano przydatne informacje, w szczególności interpretacje ustawy Pzp, a także odpowiedzi na pytania kierowane do Urzędu. Osobom zajmującym się przygotowaniem i udzielaniem zamówień oferowano udział w szkoleniach, konferencjach i seminariach.
IV.2. Rekomendacje
Uwzględniając dane zawarte w Sprawozdaniu Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych z funkcjonowania systemu zamówień publicznych w 2021 r. oraz sformułowane wnioski, w kolejnych latach należy realizować działania zmierzające do:
- Zapewnienia wsparcia uczestnikom systemu zamówień publicznych poprzez kontynuację podejmowanych przez Prezesa Urzędu inicjatyw edukacyjnych oraz wzmacnianie rozwoju profesjonalnych kadr w zamówieniach publicznych, w tym:
– kontynuowanie działalności szkoleniowej Urzędu, obejmującej szkolenia i warsztaty tradycyjne oraz online, seminaria i konferencje. Tematyka przedsięwzięć edukacyjnych powinna uwzględniać zarówno bieżące potrzeby poszczególnych interesariuszy systemu zamówień publicznych, jak i kształcenie długookresowe, z uwzględnieniem profilu kompetencji pracowników, w tym kształcenie umiejętności dotyczących planowania, zarządzania, negocjacji;
– upowszechnianie wiedzy dotyczącej zamówień publicznych poprzez działalność wydawniczą Urzędu (publikacje tematyczne, informatory, interpretacje, odpowiedzi na pytania kierowane do UZP, informacje zamieszczane w serwisie internetowym);
– utrzymanie i rozwój bazy wzorcowych dokumentów;
– kontynuowanie analizy, opracowywania i upowszechniania orzecznictwa w zakresie zamówień publicznych.
Edukacja kadr zamawiających powinna odnosić się do ram ProcurCompEU i propagować wykorzystanie profili zawodowych wśród zamawiających, a także uwzględniać informacje w zakresie braków w kompetencjach kadr w organizacjach zamawiających.
- 2. Edukacji w zakresie aspektów społecznych, innowacyjnych i środowiskowych zamówień publicznych oraz zachęcania do wykorzystywania ich w procesie zamówieniowym.
- Edukacji w zakresie pozasądowego rozwiązywania sporów w zamówieniach publicznych. Większe wykorzystywanie przez zamawiających możliwości pozasądowego rozwiązywania sporów (mediacja / koncyliacja), odrębnego od procedury odwoławczej rozstrzyganej przez KIO, może być ważnym czynnikiem zachęcającym wykonawców z sektora MŚP do udziału w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego. Edukacja uczestników rynku zamówień publicznych w tym zakresie może przyczyniać się do uzyskania efektu synergii w realizacji polityki sprzyjającej ubieganiu się przedsiębiorców o kontrakty publiczne. Jednocześnie powinna ona wskazywać, że polubowne rozwiązanie sporów stwarza możliwości uwzględnienia, w granicach dopuszczalnych przepisami prawa, interesów i oczekiwań zarówno wykonawców, jak i zamawiających.
- Dalszej elektronizacji procesu przygotowania i udzielenia zamówienia publicznego sprzyjającej efektywności i transparentności procedury zamówieniowej. Rozwój nieodpłatnych narzędzi wspierających obsługę elektronicznego procesu udzielenia zamówienia publicznego, w tym komunikacji między stronami postępowania umożliwi m.in. standaryzację dokumentów, sposobu działania użytkownika, procedur, protokołów wymiany danych. Wpłynie również na sprawność i tempo procedowania. Oferowane narzędzia powinny m.in. umożliwiać zautomatyzowanie procesu otwarcia ofert, wniosków, prac konkursowych, przygotowanie pliku oferty, (wniosku, pracy konkursowej), wymianę informacji o statusie i etapach prowadzonego postępowania oraz generowanie raportów ze zdarzeń w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. Użytkownikom narzędzi należy zapewnić funkcjonalność re-używalności danych już raz wprowadzonych.
[1] Według szacunków GUS produkt krajowy brutto (PKB) w 2021 r. kształtował się na poziomie 2 622,184 mld zł (Biuletyn Statystyczny Nr 4/2022).
[2] Średni czas liczony jest od daty publikacji ogłoszenia o zamówieniu do daty zawarcia umowy wskazanej w ogłoszeniu o wyniku postępowania, a więc dotyczy zamówień udzielanych w trybie podstawowym oraz w trybie partnerstwa innowacyjnego. W przypadku postępowań podzielonych na części liczona jest średnia z poszczególnych części zamówienia.
[3] Dane dotyczące liczby składanych ofert nie obejmują postępowań o udzielenie zamówienia publicznego w trybie negocjacji bez ogłoszenia. W przypadku postępowań podzielonych na części liczona jest średnia z poszczególnych części zamówienia.
[4] Dane dotyczące liczby składanych ofert nie obejmują postępowań o udzielenie zamówienia publicznego w trybie negocjacji bez ogłoszenia. W przypadku postępowań podzielonych na części liczona jest średnia z poszczególnych części zamówienia.
[5] Kraj podmiotu identyfikowany jest wyłącznie poprzez miejsce zamieszkania lub siedzibę podane w treści ogłoszenia o udzieleniu zamówienia. Nie jest badana struktura własnościowa przedsiębiorców z uwagi na brak informacji w tym zakresie w publikowanych ogłoszeniach.
[6] W opracowaniu nie uwzględniono zamówień o mniejszej wartości, udzielanych polskim przedsiębiorcom na rynku europejskim z uwagi na brak publikacji tego rodzaju ogłoszeń w Dzienniku Urzędowym UE.
[7] Wskazana wartość może być zaniżona w stosunku do faktycznej z uwagi na brak w części ogłoszeń informacji na temat wartości udzielonego zamówienia.
[8] Kraj podmiotu identyfikowany jest wyłącznie poprzez miejsce zamieszkania lub siedzibę podane w treści ogłoszenia o udzieleniu zamówienia. Nie jest badana struktura własnościowa przedsiębiorców z uwagi na brak informacji w tym zakresie w publikowanych ogłoszeniach.
CZYTAJ DALEJ
| Pełen tekst artykułu jest dostępny w Systemie Informacji Prawnej Legalis |
.
