Kierunki nowelizacji ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, Część druga

Dotychczas w ogóle nie regulowano problemu dowodzenia winy. Przepis art. 19 ust. 2 ustawy ograniczał się jedynie do stwierdzenia, że odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych ponosi osoba, której można przypisać winę w czasie popełnienia naruszenia. Obecnie został on wzbogacony o wskazanie okoliczności wyłączającej winę a pośrednio także o wyznaczenie granicy (pojęciowej) winy w postaci najłagodniejszej, a mianowicie niedbalstwa. Stanowi on, że nie można przypisać sprawcy winy, jeżeli naruszenia nie można było uniknąć mimo dołożenia staranności wymaganej od osoby odpowiedzialnej za wykonanie obowiązku, którego niewykonanie lub nienależyte wykonanie stanowi czyn naruszający dyscyplinę finansów publicznych. Kluczowej przesłanki odpowiedzialności w postaci winy sprawcy nie wolno jednak zakładać automatycznie wraz z ustaleniem naruszenia, każdorazowo wymaga udowodnienia. Poziom koniecznej staranności, zwłaszcza co do upewnienia się (sprawdzenia) o prawidłowym wypełnieniu obowiązków zagrożonych odpowiedzialnością oceniać należy z uwzględnieniem profesjonalnego charakteru czynności, skoro liczy się „staranność wymagana od osoby odpowiedzialnej”. Krytycznie zaś  trzeba się odnieść – z punktu widzenia sprawności postępowania zmierzającego do efektywnego wymierzenia odpowiedzialności – do skreślenia art. 22 ustawy zawierającego definicję winy z podziałem na umyślną i nieumyślną, choć z oczywistych względów w praktyce dominują przypadki winy nieumyślnej. Jednakże dyrektywy wymiaru kary łączą się bezpośrednio z tym dwupodziałem (stopniowaniem) winy sprawcy.