„Jestem piekarzem, ale mój znajomy jest budowlańcem, więc ja też od jutra będę budowlańcem”. Scenariusz absurdalny, ale realny na gruncie polskiego Prawa zamówień publicznych.
Na podstawie nowelizacji Pzp z listopada 2009 r. wykonawcy uzyskali możliwość polegania na zasobach podmiotów trzecich w celu wykazania spełnienia warunków udziału w postępowaniu.
W tym zakresie art. 48 ust. 3 dyrektywy klasycznej (2004/18/WE) wskazuje, iż wykonawca może, w stosownych sytuacjach oraz w przypadku konkretnego zamówienia, polegać na zdolnościach innych podmiotów, niezależnie od charakteru prawnego łączących go z nimi powiązań. Musi on w takiej sytuacji dowieść zamawiającemu, iż będzie dysponował zasobami niezbędnymi do realizacji zamówienia, na przykład przedstawiając w tym celu zobowiązanie tych podmiotów do oddania mu do dyspozycji niezbędnych zasobów.
Celem nowelizacji było umożliwienie podmiotom, które dotychczas nie brały udziału w rynku zamówień publicznych, skutecznego ubiegania się o udzielenie zamówienia. Regulacja ta miała stanowić swoiste remedium na kryzys gospodarczy oraz przyczynić się do wzrostu konkrecji w zamówieniach publicznych.
Pozytywnym efektem tych zmian jest umożliwienie wykonawcom, którym brakuje części kompetencji do realizacji zamówienia, skorzystania w tym zakresie z kompetencji innego podmiotu. Dzięki tej regulacji taki wykonawca może skutecznie ubiegać się o uzyskanie zamówienia, a tym samym zaistnieć na rynku zamówień publicznych, jak również wypełnić lukę kompetencyjną. Oczywiście w przypadku braku kompetencji w danym obszarze możliwe jest powołanie konsorcjum i wspólne ubieganie się o udzielenie zamówienia. Często jednak wymaga to zaangażowania znaczących zasobów i przygotowania sporej liczby dokumentów, zaangażowania na etapie przygotowania oferty i przy realizacji zamówienia, a także przyjęcia odpowiedzialności za realizację zamówienia.
Jedną z najistotniejszych kwestii podnoszonych w orzecznictwie i doktrynie w związku z możliwością polegania na zasobach podmiotów trzecich jest realność dysponowania udostępnianymi zasobami. Drugą równie istotną sprawą jest zakres i charakter ewentualnego udziału w realizacji zamówienia podmiotu udostępniającego swoje zasoby. Te kwestie mają zasadnicze znaczenie dla faktycznej zdolności wykonawcy polegającego na zasobach innych podmiotów.
