Kontrola zarządcza a kontrola finansowa w jednostkach sektora finansów publicznych

W klasycznym ujęciu kontrola oznacza porównywanie stanu faktycznego ze stanem pożądanym, wyznaczo­nym przez kryteria kontroli, i ustalenie ewentualnych odchyleń między tymi stanami oraz wyjaśnienie przy­czyn zaistniałych niezgodności¹. Wyniki kontroli stają się podstawą działań eliminujących stwierdzone nie­prawidłowości i usprawniających działalność jed­nostki. Dlatego obok funkcji informacyjnej kontrola spełnia także funkcję instruktażową (korygującą), wyrażającą się w doradzaniu kontrolowanemu, in­struowaniu go, udzielaniu mu stosownej pomocy, oraz funkcję prewencyjną, powiązaną z nieuchronno­ścią kontroli, której istota tkwi w eksponowaniu za­pobiegania niekorzystnym zjawiskom i która mobili­zuje do przestrzegania wszelkich reguł działania obowią­zujących w danej jednostce. Współczesne podejście do kontroli różni się od klasycznego. Kontrolę definiuje się również jako zespół działań podejmowanych w ce­lu osiągnięcia określonych rezultatów, podczas gdy kontrola klasyczna nastawiona jest na podejmowanie czynności inspekcyjnych i korygowanie popełnionych błędów².