Komunikat KE
W dniu 9 czerwca 2021 roku na stronie internetowej Komisji Europejskiej ukazał się następujący komunikat:
„Komisja Europejska podjęła dziś decyzję o skierowaniu sprawy przeciw Polsce do Trybunału Sprawiedliwości, uznając, że polskie przepisy transponujące dyrektywy w sprawie zamówień publicznych (2014/24/UE i 2014/25/UE oraz dyrektywę 2014/23/UE) nie są w pełni zgodne z prawodawstwem UE.
Polskie przepisy wyłączają dwie kategorie zamówień z zakresu stosowania przepisów dotyczących zamówień publicznych. zamówienia na produkcję i dystrybucję niektórych dokumentów urzędowych, takich jak dowody tożsamości, paszporty, tytuły egzekucyjne wydawane przez sądy, dokumenty notarialne, zaświadczenia lekarskie, prawa jazdy, znaki akcyzy, karty do głosowania, a także oprogramowanie do zarządzania takimi dokumentami; zamówienia na świadczenie bankowych usług restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, takich jak wypłaty z bankowego funduszu gwarancyjnego i restrukturyzacja upadających banków.
Chociaż unijne dyrektywy w sprawie zamówień publicznych dopuszczają pewne wyłączenia w przypadku zamówień udzielanych bez przetargów konkurencyjnych, Komisja uważa, że nie mają one zastosowania do szerokich kategorii zamówień wyłączonych na mocy prawa polskiego. W szczególności Komisja jest zdania, że polskie wyłączenie dotyczące produkcji i dystrybucji dokumentów urzędowych oraz bankowych usług restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji narusza prawo UE.
Początkowo w dniu 25 stycznia 2019 r. Komisja wystosowała do Polski wezwanie do usunięcia uchybienia. Po przeprowadzeniu oceny odpowiedzi władz polskich Komisja podjęła dalsze działania i w dniu 28 listopada 2019 r. przesłała uzasadnioną opinię. Ponieważ Komisja nadal uważa, że niezgodności, o których mowa powyżej, wciąż się utrzymują, podjęła ona decyzję o skierowaniu sprawy przeciw Polsce do Trybunału Sprawiedliwości.
Kontekst Prawodawstwo UE dotyczące zamówień publicznych wymaga, aby zamówienia publiczne o wartości przekraczającej określony próg były przedmiotem przetargów przy poszanowaniu zasad przejrzystości, równego traktowania i niedyskryminacji.
W obecnej sprawie Komisja działa na rzecz ochrony uczciwej konkurencji, optymalnego wykorzystywania pieniędzy podatników oraz zapewnienia potencjalnie zainteresowanym wykonawcom dostępu do dwóch kategorii zamówień, które w Polsce nie są udzielane w drodze przetargów konkurencyjnych wymaganych przez prawodawstwo UE”.
Stanowisko MRPiT
Stanowisko w powyższej sprawie przedstawiło Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii, udzielając wypowiedzi Polskiej Agencji Prasowej.
Stwierdza w nim, iż Polska przywiązuje dużą wagę do zapewnienia prawidłowej implementacji regulacji unijnych do krajowego porządku prawnego. Po otrzymaniu wezwania do uchybienia naruszenia, a następnie uzasadnionej opinii, dokonano szczegółowej i wszechstronnej analizy stanowiska Komisji Europejskiej. W jej wyniku została podjęta decyzja o uwzględnieniu części zastrzeżeń podniesionych przez Komisję poprzez wprowadzenie stosownych zmian do prawodawstwa krajowego (np. w zakresie definicji „podmiotu prawa publicznego”). Komisja Europejska w toku prowadzonego postępowania postanowiła nie podejmować w tym zakresie dalszych kroków.
Ministerstwo wskazało, że jeżeli chodzi o kwestie, które mają być objęte zakresem postępowania przed TSUE, Polska „podjęła działania legislacyjne ukierunkowane na zapewnienie zgodności prawa krajowego z regulacjami unijnymi w zakresie wyłączenia spod reżimu prawa zamówień publicznych dotyczącego zamówień na świadczenie bankowych usług restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, takich jak wypłaty z bankowego funduszu gwarancyjnego i restrukturyzacja upadających banków”.
Projektowane zmiany mają polegać na ograniczeniu zakresu wyłączenia jedynie do tzw. zamówień krajowych, a więc nieobjętych regulacjami unijnymi. Propozycja zmian znalazła się w projekcie ustawy, który w maju trafił do Sejmu. Komisja Europejska była z odpowiednim wyprzedzeniem informowana przez Polskę o zamiarze podjęcia wspomnianych działań oraz istocie przyszłych regulacji.
Jeśli chodzi o wyłączenie dotyczące niektórych dokumentów podkreślono, że w toku prowadzonej procedury Polska przedstawiła szereg argumentów uzasadniających wprowadzenie do krajowego porządku prawnego przedmiotowego wyłączenia. Wskazywano między innymi, że celem tego wyłączenia jest zapewnienie najwyższych standardów bezpieczeństwa dokumentom o kluczowym znaczeniu z punktu widzenia ochrony podstawowych interesów państwa. Polska podtrzymuje dotychczasowe stanowisko wraz z uzasadniającą je argumentacją, gdyż nie dostrzega możliwości zapewnienia bezpieczeństwa dokumentom poprzez zastosowanie innych środków.
Ministerstwo zwróciło też uwagę, że obecnie mamy do czynienia jedynie z komunikatem Komisji Europejskiej. Pełna analiza oraz ustosunkowanie się do podnoszonych zastrzeżeń będzie możliwe po otrzymaniu stanowiska Komisji, w którym zapewne szczegółowo odniesie się do dotychczasowej argumentacji przedstawionej przez Polskę.
Do sprawy nie odniósł się Urząd Zamówień Publicznych wskazując, że „organem właściwym do udzielania informacji w zakresie skargi jest Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii”.
Opr. red. z wykorzystaniem
publ. serwisu DGP z 11.06.21
