Stanowisko Komisji Europejskiej w sprawie art. 24 ust. 1 pkt 1a Prawa zamówień publicznych

Od maja ubiegłego roku obowiązuje wprowadzony do art. 24 ust. 1 Prawa zamówień publicznych pkt 1a, nakazujący wykluczać z przetargów firmy, z którymi wcześniej zamawiający zerwał kontrakt. Stanowi on, iż z postępowania przetargowego wyklucza się „wykonawców, z którymi dany zamawiający rozwiązał albo wypowiedział umowę w sprawie zamówienia publicznego albo odstąpił od umowy w sprawie zamówienia publicznego, z powodu okoliczności, za które wykonawca ponosi odpowiedzialność, jeżeli rozwiązanie albo wypowiedzenie umowy albo odstąpienie od niej nastąpiło w okresie 3 lat przed wszczęciem postępowania, a wartość niezrealizowanego zamówienia wyniosła, co najmniej 5% wartości umowy”. Bezpośrednim powodem wprowadzenia tego przepisu była głośna sprawa budowy autostrady A1 przez firmę Alpine Bau. W 2009 roku Główna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad zerwała kontrakt z powodu opóźnień, jednakże w kolejnym przetargu na dokończenie odcinka firma ta wystartowała ponownie i wygrała. Nowy przepis miał stanowić swego rodzaju remedium na występowanie analogicznych sytuacji w przyszłości, ale zamiast spełnić to założenie, stał się źródłem wielu problemów i kontrowersji. Był także powszechnie krytykowany, przede wszystkim przez środowiska przedsiębiorców. Zastrzeżenia dotyczące jego zgodności z przepisami unijnymi miała również Krajowa Izba Odwoławcza, która we wrześniu ubiegłego roku zdecydowała się na wystąpienie w tej kwestii do Trybunału Sprawiedliwości. Przedstawione zostały dwa pytania dotyczące sytuacji, jaka wystąpiła podczas przetargu na doręczanie paczek pocztowych, z którego Poczta Polska S.A., na podstawie art. 24 ust.1 pkt 1a, wykluczyła dwie firmy. Na odpowiedź Trybunału prawdopodobnie będzie trzeba poczekać kilka lub kilkanaście miesięcy. Głos w sprawie zabrała natomiast Komisja Europejska, która w „Uwagach pisemnych”, skierowanych do Prezesa i Członków Trybunału Sprawiedliwości, uznała ten przepis za niezgodny z prawem unijnym.