Mamy nowe Prawo zamówień publicznych. Po dwudniowym procedowaniu w Komisji Nadzwyczajnej do spraw deregulacji Sejm uchwalił je w dniu 11 września. Obecnie ustawa znajduje się w Senacie i jeśli senatorowie zgłoszą do niej poprawki, będzie głosowana w Sejmie po wyborach, 15 lub 16 października. A zatem, tak czy inaczej sprawa jest przesądzona i uchwalenie nowej ustawy Prawo zamówień publicznych stało się faktem. Choć w związku z tym moje wątpliwości dotyczące nowego Prawa, o których wcześniej pisałem, nie uległy zmianie uważam, iż teraz należy odłożyć je na bok, co czynię i do czego namawiam wszystkich, którzy jakiekolwiek wątpliwości mają. Nie to jest dzisiaj najważniejsze, bowiem przed nami niezwykle trudny okres wdrażania nowych przepisów. Wprawdzie zaczną one obowiązywać dopiero 1 stycznia 2021 r., czasu na poznanie nowej ustawy i nauczenie się jak efektywnie ją stosować, jest naprawdę niewiele.
Problemem podstawowym jest możliwie szybkie doprowadzenie do poznania jej przepisów, przede wszystkim przez osoby, które będą ją stosowały w praktyce. Obawiam się, iż stanowi to najtrudniejszą część operacji wdrażania nowego Prawa. Jak na razie, według nie tylko mojej oceny, liczba osób, które zadały sobie trud przeczytania, nawet pobieżnego, tekstu ustawy lub jej projektu jest znikoma i nic nie wskazuje, aby w najbliższym czasie miało się to zmienić. Czasami nawet miewam wrażenie, iż dotyczy to także tych, którzy z wielkim przekonaniem wypowiadają się na temat jej przepisów, niezależnie od tego, czy chwalą je, czy krytykują. Jakie są tego przyczyny? Może objętość ustawy, która liczy 623 artykuły, może stare przyzwyczajenia i niechęć do „nowego”, a może coś jeszcze. Niezależnie od tego, co przeważa, wszelkie „niechęci” muszą być przełamywane tak, aby możliwie szybko znajomość nowej ustawy w świecie zamówieniowym stała się powszechna. Nie spowoduje tego jednak zwykłe przeczytanie nowych przepisów, nawet bardzo uważne. Trzeba się jej nauczyć, poznać ratio legis zawartych w niej rozwiązań, zrozumieć co, jak i dlaczego zostało w niej uregulowane, przemyśleć, jak prawidłowo stosować w praktyce zmienione oraz nowe przepisy. Sądzę, że dla zdecydowanej większości użytkowników nowego Prawa samodzielne przebrnięcie przez ten proces będzie ogromnie trudne, a być może nawet niemożliwe.
I tu pojawia się problem kolejny. Trudności związane z samodzielnym przyswajaniem sobie przepisów nowej ustawy, specyficzna obawa związana z jej praktycznym stosowaniem wygenerowała ogromne zapotrzebowanie na różnego rodzaju szkolenia, kursy, konferencje etc. Dało się ono zauważyć już kilka miesięcy temu i zapewne po publikacji ustawy zacznie lawinowo rosnąć. Jest to zjawisko normalne i zrozumiałe, warunek jest jednak jeden – zapotrzebowanie to powinno być zaspokajane w sposób uczciwy i profesjonalny, przy udziale kompetentnych wykładowców, gwarantujących odpowiedni poziom merytoryczny. Czy tak będzie w każdym przypadku, mocno wątpię, nie wierzę też, iż rynek sam sobie z tym poradzi.
Wszystko to razem skłania mnie do wniosku oczywistego. Nowe Prawo zamówień publicznych może się nam podobać albo nie, ale od 2021 roku to ono rządzić będzie dwustumiliardowym zamówieniowym rynkiem. W interesie tego rynku jest więc, aby zostało jak najlepiej wdrożone, aby jego znajomość oraz umiejętność jego stosowania była w świecie zamówieniowym powszechna. Jest to bardzo duże wyzwanie, być może nawet większe, niż przygotowanie i uchwalenie samej ustawy.
Jak naprawdę działa nowe Prawo zamówień publicznych i jak system zamówień został przygotowany do jego stosowania okaże się w 2021 roku. Skuteczność i efektywność nowych przepisów, a także zasadność wypowiadanych na ich temat opinii oraz wątpliwości zweryfikuje rynek. Miejmy nadzieję, że będzie to weryfikacja pozytywna, bowiem tylko taka leży w interesie naszego państwa.
Tomasz Czajkowski
Wyimek
Nowe Prawo zamówień publicznych może się nam podobać albo nie, ale od 2021 roku to ono rządzić będzie dwustumiliardowym zamówieniowym rynkiem. W interesie tego rynku jest więc, aby zostało jak najlepiej wdrożone
